"Program dla Wisły i Jej Dorzecza na lata 2000-2020" powstał jako inicjatywa podjęta przez organizacje pozarządowe związane poprzez swoją działalność statutową z przyszłością Wisły.
W kwietniu 1998r. została podpisana "Deklaracja Współpracy na Rzecz Wisły i jej Dorzecza". Jej sygnatariuszami byli: Liga Morska i Rzeczna w Gdańsku, Stowarzyszene Inżynierów i Techników Wodnych i Melioracyjnych w Warszawie, Związek Miast Nadwiślańskich w Toruniu, Rada Regionalna Pomorza Nadwiślańskiego w Grudziądzu, Fundacja "Kaskada Dolnej Wisły" we Włocławku, Stowarzyszenie Dorzecza Wisły "WISŁA" w Warszawie.
W rok później, 8 kwietnia 1999r. w Dębem k/Warszawy, sygnatariusze "Deklaracji" wystosowali memoriał do Prezesa Rady Ministrów premiera Jerzego Buzka, Marszałka Sejmu RP Macieja Płażyńskiego i Marszałka Senatu RP Alicji Grześkowiak w sprawie zagospodarowania Wisły. Wystąpienie to sprzeciwiało się zaniechaniu i zastojowi obecnemu na polskich rzekach, a szczególni Wiśle, która powinna stanowić źródło rozwoju miast. Kończył je apel o przyjęcie programu dla Wisły jako części składowej strategii rozwoju kraju.
"Program dla Wisły i Jej Dorzecza Na Lata 2000-2020" stanowi kontynuację powyższych przedsięwzięć. W swoich założeniach, uwzględniając zasady zrównoważonego rozwoju, ma przez 20 najbliższych lat uczynić rzekę w pełni przystępną dla ludzi jakoźródło utrzymania, rekreacji, wypoczynku, komunikacji, energii zachowując walory dobra narodowego, z którego będą korzystać następne pokolenia. Złożenie podpisu pod tym ważkim społecznie dokumentem jest zobowiązaniem dla sygnatariuszy, iż wspólnie będą działali na rzecz wypełnienia postanowień §1 "Programu dla Wisły i Jej Dorzecza Na Lata 2000-2020".